W 16. odcinku podcastu Forum Dialog Plus, który realizujemy wspólnie z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej i Fundacją Konrada Adenauera w Polsce, zajmujemy się Białorusią.

Dwa lata temu setki tysięcy ludzi wyszły na ulice białoruskich miast protestując przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim. Przez chwilę wydawało się wiatr demokratycznych zmian dotrze w końcu na Białoruś, że ostatni dyktator Europy, Aleksandr Łukaszenka upadnie pod presją tłumów. Tak się jednak nie stało, liderzy opozycji trafili do więziennych cel albo na emigrację. A państwo białoruskie znalazło się pod jeszcze większym wpływem Kremla, który za wszelką cenę podtrzymuje reżim Łukaszenki. Pytanie więc czy było warto?

Bez wątpienia tak, mówi nam dr Piotr Rudkouski, białoruski politolog, dyrektor Białoruskiego Instytutu Studiów Strategicznych BISS. Rozmawiamy z nim w centrum Warszawy, choć jeszcze dwa lata temu, kiedy w Forum Dialog Plus im. Andrzeja Godlewskiego organizowaliśmy naszą wielką debatę o Białorusi był wtedy w Mińsku, ale po pół roku musiał uciekać, jak wielu, którzy stali się niewygodni dla autokraty.

Rudkouski po sierpniowych protestach wszedł w skład Narodowej Rady Koordynacyjnej Białorusi, której ambicją było doprowadzenie do pokojowego przekazania władzy. Dziś mówi o „stalinizacji systemu” Łukaszenki, którego w obliczu rosyjskiej agresji w Ukrainie nazywa „kolaborantem Putina”. Jednak w rozmowie wymienia także działania Łukaszenki, które świadczą o jego chęci pozostania niezależnym od Kremla.

W związku z tym rozmawiamy o tym, czego Putin oczekuje od Łukaszenki, czy Łukaszenka może zgodzić się na stacjonowanie rosyjskiej broni jądrowej na terytorium Białorusi, i o tym w jakim stanie jest białoruska armia. Czy musimy się jej obawiać, gdyby oficjalnie zaczęli walczyć ramię w ramię z Rosjanami w Ukrainie.