3 APR 2024 · Czym są monografie cyfrowe, jak je tworzyć i jak zacząć przygodę z tą formą publikacji? I czy cyfrowo urodzone monografie nadal można nazwać monografiami?  O swoich doświadczeniach z nimi w dzisiejszym odcinku rozmawiają: Magdalena Wnuk — dr nauk humanistycznych, kierowniczka Sekcji Otwartej Humanistyki. Prowadzi badania interdyscyplinarne, łączące perspektywę antropologiczną, socjologiczną i historyczną. Autorka książki “Kierunek Zachód, przystanek emigracja” wydanej w serii “Monografie FNP”. W CHC koordynuje działania związane z rozwojem OPERAS-PL i wykonuje zadania w projektach OPERAS.  Paweł Rams — dr nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN w Pracowni Edycji i Monografii Cyfrowych, edytor cyfrowy; zajmuje się literaturą, krytyką literacką i kulturą XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem jej lewicowych nurtów oraz cyfrową edycją tekstów literackich. Członek Nowej Panoramy Literatury Polskiej oraz Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem. Marta Świetlik — dr nauk humanistycznych, badaczka user experience (UX researcher), historyczka i krytyczka sztuki, kuratorka. Absolwentka indywidualnych studiów doktoranckich “Humanistyka cyfrowa” realizowanych przez IBL PAN we współpracy z Polsko-Japońską Akademią Technik Komputerowych i autorka nowatorskich badań nad użytecznością wystaw sztuki współczesnej łączących narzędzia kulturoznawcze z metodologią UX designu. Wymienione w odcinku strony internetowe: - https://treasures.ui.org.ua/https://treasures.ui.org.ua/ - → https://chinesedeathscape.org/ - https://otwartanauka.hypotheses.org/854 - https://nplp.pl/kolekcja/prus-plus/ - https://nplp.pl/kolekcja/atlas-romantyzmu/ - https://nplp.pl/kolekcja/atlas-zaglady/ - https://nplp.pl/kolekcja/panorama-literaturoznawstwa-cyfrowego/ Polecamy również: - https://otwartanauka.hypotheses.org/713#more-713 - https://zenodo.org/records/10838054

17 OCT 2023 · Nie wszystkie dane w projekcie są danymi badawczymi. Jak je rozpoznać? Dlaczego (i czy wszystkie) warto udostępniać? Jaką rolę pełnią zarządcy, analitycy i kuratorzy danych i kim jest „data steward”? Z jakimi wyzwaniami wszyscy oni muszą się mierzyć w swojej pracy? I jaki wpływ na nią może mieć rozwój sztucznej inteligencji? Odpowiedzi na te pytania poszukują, opowiadając również o swoich "relacjach" z danymi badawczymi: Mariola Wilczak, Marta Błaszczyńska, Marta Świetlik i Mateusz Franczak. Mamy nadzieję, że ten odcinek zainspiruje Was do nowego spojrzenia na dane badawcze, a może nawet (kto to wie?) do zawodowego zajęcia się zarządzaniem danymi. W podkaście wspomnieliśmy o: - serii warsztatów przeprowadzonych przez Centrum Humanistyki Cyfrowej dla literaturoznawców i literaturoznawczyń, o powstałym na podstawie wniosków z warsztatów artykułu M. Maryla, M. Błaszczyńskiej, B. Szleszyńskiego i T. Umerlego Dane badawcze w literaturoznawstwie („Teksty Drugie” 2021 nr 2, s. 13-44; dostęp pod adresem internetowym: https://journals.openedition.org/td/14190), - o spotkaniu w formie writing sprintu, które odbyło się w IBL PAN w czerwcu 2022 roku i w którym uczestniczyli członkowie grupy roboczej „DARIAH Research Data Management Working Group” (więcej o spotkaniu na stronie: https://operas.pl/2022/07/04/writing-sprint-w-ibl-pan-zarzadzanie-danymi-badawczymi-w-humanistyce-ma-znaczenie/), - o publikacji Research Data Management for Arts and Humanities: Integrating Voices of the Community przygotowanej przez wymienioną grupę roboczą, dostępnej na platformie Zenodo pod adresem: https://zenodo.org/record/8059626. Publikacja ta zawiera m.in. historie osób zajmujących się danymi badawczymi, - o pierwszej krajowej Grupie Roboczej "Data Stewardship Competence Centers PL” na Politechnice Gdańskiej (więcej o niej na stronie: https://pg.edu.pl/openscience/polska-grupa-robocza), - o projekcie OBERRED - Open Badge Ecosystem for the Recognition of skills in Research Data management and sharing (więcej o nim na stronie: https://operas.pl/2022/08/22/otwarte-odznaki-a-dane-badawcze-wymarzona-para/), - o „Biuletynie Polonistycznym” (https://biuletynpolonistyczny.pl/) jako bazie danych badawczych o polonistyce. Zapraszamy do kolejnych podróży z naszymi rozmówcami i do wysłuchania odcinków podcastu, które powstały w ramach projektu "Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL". Mamy nadzieję, że zainspirują Was one do nawiązywania współpracy, korzystania z nowych narzędzi i udziału w fascynujących inicjatywach! Podcast realizuje https://chc.ibl.waw.pl/pl/. Projekt okładki: Marta Świetlik Muzyka: - Subway ambience by KM007_ (https://pixabay.com/pl/sound-effects/subway-ambience-9266/ - City sunshine by Kevin MacLeod (https://freepd.com/upbeat.php)

25 SEP 2023 · Inspire (https://inspire.lab.dariah.pl/) to platforma wymiany wiedzy oraz danych o nauce i kulturze pomiędzy instytucjami prowadzącymi badania, ale także odbiorcami i odbiorczyniami ich wyników. Interesują nas szczególnie humanistyka i nauki o sztuce oraz wszelkie aspekty badań cyfrowych. Inspire to również miejsce publikacji materiałów - w tym podcastów - dotyczących nauki i kultury. *** Inspire jest częścią infrastruktury https://lab.dariah.pl/ stworzonej w ramach projektu "Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL", finansowanego z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Koordynowany przez Instytut Chemii Bioorganicznej PAN – https://www.pcss.pl/, projekt realizowany jest przez największe konsorcjum humanistyczne w Polsce http://dariah.pl/. Zapraszamy do podróży z naszymi rozmówcami i do wysłuchania odcinków podcastu, które powstały w ramach tego projektu. Mamy nadzieję, że zainspirują Was one do nawiązywania współpracy, korzystania z nowych narzędzi i udziału w fascynujących inicjatywach! Podcast realizuje https://chc.ibl.waw.pl/pl/. Projekt okładki: Marta Świetlik Współpraca: Alicja Siarkiewicz Muzyka: - Subway ambience by KM007_ (https://pixabay.com/pl/sound-effects/subway-ambience-9266/ - City sunshine by Kevin MacLeod (https://freepd.com/upbeat.php)

17 SEP 2023 · Drodzy Podróżni, Czy lubicie podróżować w dobrym towarzystwie, dla którego inspirujące rozmowy to chleb powszedni? Interesują Was humanistyka, nauka i kultura, a szczególnie ich obecność w przestrzeni cyfrowej? Jeśli tak, to bez względu na cel Waszej podróży mamy coś dla Was! Inspire (https://inspire.lab.dariah.pl/) to platforma wymiany wiedzy oraz danych o nauce i kulturze pomiędzy instytucjami prowadzącymi badania, ale także odbiorcami i odbiorczyniami ich wyników. Interesują nas szczególnie humanistyka i nauki o sztuce oraz wszelkie aspekty badań cyfrowych. Inspire to również miejsce publikacji materiałów - w tym podcastów - dotyczących nauki i kultury. *** Inspire jest częścią infrastruktury https://lab.dariah.pl/ stworzonej w ramach projektu "Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL", finansowanego z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Koordynowany przez Instytut Chemii Bioorganicznej PAN – https://www.pcss.pl/, projekt realizowany jest przez największe konsorcjum humanistyczne w Polsce http://dariah.pl/. Zapraszamy do podróży z naszymi rozmówcami i do wysłuchania odcinków podcastu, które powstały w ramach tego projektu. Mamy nadzieję, że zainspirują Was one do nawiązywania współpracy, korzystania z nowych narzędzi i udziału w fascynujących inicjatywach! Pierwszy odcinek - o tym, co inspiruje humanistów - już za tydzień! Podcast realizuje https://chc.ibl.waw.pl/pl/. Projekt okładki: Marta Świetlik Współpraca: Alicja Siarkiewicz Muzyka: - Subway ambience by KM007_ (https://pixabay.com/pl/sound-effects/subway-ambience-9266/ - City sunshine by Kevin MacLeod (https://freepd.com/upbeat.php)

15 MAY 2023 · Zanim obraliśmy kierunek na Stację Inspire, w ramach projektu "Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL" zrealizowaliśmy jeden z odcinków podkastu "Spotkania Biuletynu". Był on preludium do powstania naszego cyklu o humanistyce i naukach o sztuce w przestrzeni cyfrowej i do rozmów o wszelkich aspektach badań cyfrowych. Zapraszamy do jego wysłuchania i podróży do wnętrza TRIPLE! Ilu z nas postrzega język humanistyki cyfrowej jako hermetyczny i niedostępny? Jaki świat kryje się za obco brzmiącymi terminami, akronimami projektów? Za ich fasadą kryją się często niezwykle przydatne narzędzia - nie tylko do badań naukowych, ale też do wyszukiwania informacji i nawiązywania kontaktów. Takie narzędzia powstały w ramach projektu TRIPLE - i są już dostępne dla wszystkich. W świat stworzony przez TRIPLE wprowadzą Was Marta Błaszczyńska - zastępczyni kierownika Centrum Humanistyki Cyfrowej ds. Otwartej Nauki w CHC IBL PAN, współkoordynatorka pakietu roboczego ds. danych w projekcie TRIPLE oraz Agnieszka Szulińska - członkini zespołu Nowej Panoramy Literatury Polskiej i CHC IBL PAN, główna wykonawczyni w licznych grantach, m.in. cyfrowej edycji powieści Elizy Orzeszkowej czy korespondencji Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej. *** Z odcinka dowiemy się m.in.: (02:20) Jak rozwiązać skrót TRIPLE? Kilka słów o nieprzyjaznych skrótach i akronimach (05:01) Jak przebrnąć przez słownictwo humanistyki cyfrowej? (09:17) Na czym polega wielojęzyczność platformy GoTriple? (11:44) Agnieszka Szulińska o swojej przygodzie z GoTriple (15:51) Co można odkryć na platformie GoTriple? Praktyczny przewodnik (20:57) Jak wygląda wizualizacja danych na GoTriple? (25:00) Co daje założenie (nieobowiązkowego) konta na GoTriple? (28:13) Więcej o innych narzędziach powstałych (lub zaadaptowanych) w projekcie TRIPLE (28:56) Czym jest zestaw narzędzi szkoleniowych Triple Training Toolkit? (31:44) Czym jest społecznościowe finansowanie (crowdfunding) nauki i platforma WeMakeIt? (37:56) Do czego może się przydać narzędzie Pundit? (39:36) TRIPL-owe spotkania (42:08) Na czym polega "szerokie myślenie o użytkowniku"? (42:54) Jak dzięki użytkownikom zorganizowano warsztaty "krytycznego katalogowania" (critical cataloging)? (45:05) Jak się pracuje w ogromnym, międzynarodowym projekcie? *** Materiały i strony internetowe wymienione w rozmowach: - strona projektu TRIPLE: https://operas.hypotheses.org/category/projects/triple-projects - Nie ma niewinnych danych, czyli o budowaniu wielojęzycznej platformy GoTriple - rozmowa Magdaleny Wnuk z Cezarym Rosińskim (https://youtu.be/h8XLEhBsJkM) - kanał projektu na YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCjwEHdltYYhocCC9o6RljuQ - publikacje o projekcie w repozytorium Zenodo: https://zenodo.org/communities/operaseu/search?page=1&size=20&keywords=TRIPLE - informacje o TRIPLE w "Biuletynie Polonistycznym": https://biuletynpolonistyczny.pl/pl/articles/europejski-projekt-triple-przedstawia-swoj-koncowy-rezultat-platforme-gotriple,284/details - GoTriple: https://www.gotriple.eu/ - WeMakeIt: https://wemakeit.com/ - Pundit: https://thepund.it/ - podkast "CESSDA - Stories about Data": https://open.spotify.com/episode/2n5LN5xfxKSVLKobZuYoBp?si=65402382684d4100 *** Wyjaśnienia niektórych skrótów i terminów: - OPERAS - europejskie konsorcjum zrzeszające prawie sześćdziesiąt instytucji z 17 krajów. Jego celem jest rozwój e-infrastruktury i wspieranie transformacji cyfrowej w naukach humanistycznych i społecznych. - SSH (the Social Sciences and Humanities) - nauki społeczne i humanistyczne - FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) - wytyczne związane z prawidłowym przygotowaniem danych badawczych do udostępniania, według których dane naukowe powinny być: odnajdywalne, dostępne, interoperacyjne (zgodne z innymi narzędziami i usługami cyfrowymi) i umożliwiające ich ponowne wykorzystanie. - critical cataloging - nurt rozwijany od lat 70. ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i innych krajach anglosaskich na fali krytyki postkolonialnej, zakładający krytyczny przegląd haseł przedmiotowych, używanych w różnych systemach organizacji wiedzy, chroniący wiedzę przed różnego rodzaju zniekształceniami czy wypaczeniami. - THATCamp (The Humanities and Technology Camp) - cykl otwartych spotkań o nieformalnym charakterze, promujących cyfrową humanistykę i integrującą polskie środowisko badaczy kultury cyfrowej. - hackaton - krótkoterminowe wydarzenie skierowane do programistów oraz specjalistów związanych z rozwojem oprogramowania, stawiające przed nimi zadanie rozwiązania określonego problemu związanego z projektowaniem. - DARIAH-PL (Digital Research Infrastructure for the Arts and Humanities) - powstałe w sierpniu 2014 roku największe konsorcjum humanistyczne w Polsce, w skład którego wchodzą wiodące w zakresie humanistyki cyfrowej instytucje naukowe. *** Muzyka: "Inspiration" by Rafael Krux (źródło: https://freepd.com/; licencja: CC BY 4.0) *** Za wsparcie w realizacji odcinka dziękujemy Borysowi Kozielskiemu i http://www.otworzsie.org.pl/. Odcinek jest jednym z efektów prac nad platformą Inspire, budowaną w ramach projektu "Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL" (https://lab.dariah.pl/). Projekt ten, finansowany z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, realizowany jest przez największe konsorcjum humanistyczne w Polsce DARIAH-PL.