19 OCT 2022 · Czy woda jest dobrem, czy towarem? I czy może jej wkrótce zabraknąć? Od 2010 roku dostęp do wody pitnej jest fundamentalnym prawem człowieka. Przewiduje się z kolei, że do 2050 roku dostępu tego nie będzie miała ¼ ludzi na świecie. W tym odcinku nasi eksperci opowiadają o zasobach wody na ziemi i o sposobach ich ochrony. Mówią także o problemach zrównoważonego dostępu oraz wpływie zmian klimatu (susze, topnienie lodowców) i działalności człowieka na gospodarkę wodną. Powszechny i sprawiedliwy dostęp do wody pitnej jest także jednym z Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ i zadaniem do zrealizowania do 2030 roku. Czy jest to możliwe i co stoi na przeszkodzie? Gośćmi podcastu są prof. Szymon Szewrański – dyrektor Instytutu Gospodarki Przestrzennej UPWr oraz dr inż. Katarzyna Tokarczyk-Dorociak z Katedry Architektury Krajobrazu.

19 OCT 2022 · Rosną ceny energii i paliw. Polska gospodarka energetyczna opiera się w dużym stopniu na zasobach węgla, które wyczerpują się. Na bezpieczeństwo energetyczne kraju wpływa wiele czynników – od dostępności zasobów naturalnych, przez możliwości infrastruktury aż po politykę. Kluczem do jego zapewnienia jest dywersyfikacja źródeł energii oraz uniezależnienie od zewnętrznych podmiotów. Czy rozwiązaniem tego problemu są odnawialne źródła energii? A może elektrownie atomowe lub paliwa wodorowe? W tym odcinku nasi eksperci odpowiadają na pytania o najbezpieczniejszy rodzaj energii i sposoby zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Opowiadają także o niewykorzystanym potencjale Polski w pozyskiwaniu energii ze spalania biomasy, gospodarce o obiegu zamkniętym i śladzie węglowym. Gośćmi podcastu są prof. Arkadiusz Dyjakon z Katedry Biogospodarki Stosowanej oraz prof. Przemysław Bukowski z Zakładu Niskoemisyjnych Źródeł Energii i Efektywności Energetycznej. Obaj są ekspertami Minister Klimatu i Środowiska.

19 OCT 2022 · W czasie pandemii rozwinęły się alternatywne sposoby produkowania i kupowania żywności. Rozprzestrzeniła się moda na produkty regionalne i ogródki działkowe. Wzrosła także świadomość konsumentów odnośnie żywności ekologicznej i rolnictwa lokalnego, a także zrównoważonego żywienia. Przejawem tego jest między innymi Rolnictwo Wspierane Społecznie (RWS) – model wdrożony na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. W tym odcinku nasi eksperci opowiadają o żywieniu sezonowym, zrównoważonych sposobach produkowania żywności, ogrodach społecznych i krótkich łańcuchach dostaw. Czy można uprawiać warzywa na balkonie? Czy żywność ekologiczna może być tania? Jak zmniejszyć ślad węglowy? Gośćmi podcastu są dr Marta Czaplicka – kierownik Katedry Ogrodnictwa i dr Małgorzata Świąder z Instytutu Gospodarki Przestrzennej.

7 NOV 2022 · Owady czy robaki? Rozkładają martwą materię organiczną i warunkują wydanie plonów przez rośliny, ale czy to wszystko? Około 2 mld ludzi na świecie ma w swojej diecie białko pochodzenia owadziego. Coraz częściej jadalne owady są wykorzystywane w produkcji żywności, także w kuchni molekularnej. Czy jest to opłacalne i korzystne dla środowiska? W tym odcinku podcastu rozmawiamy z ekspertami na temat owadów i ich zastosowania, a także wykorzystania jako źródła pokarmu. Pytamy o to, które owady można jeść i jakie korzyści przynosi ich hodowanie. Nasi eksperci zdradzą, jak smakują larwy mącznika młynarka czy świerszcze jadalne i zdradzą, jak przekonać innych do ich spróbowania. Gośćmi podcastu są dr Paweł Migdał z Pracowni Pszczelnictwa w Katedrze Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt i dr Anna Żołnierczyk z Katedry Chemii Żywności i Biokatalizy.

21 NOV 2022 · Big Data – nazywane przez naszych rozmówców ropą naftową obecnych czasów. Napędza nowoczesną gospodarkę, głównie przez geomarketing, czyli rozbudowany system dopasowywania reklam do użytkownika na podstawie lokalizacji. Nie od dziś wiadomo, że kto ma wiedzę – ten ma władzę. Ale zacznijmy od początku, co to jest Big Data? W tym odcinku podcastu rozmawiamy z ekspertami na temat tego czym jest Big Data, kto zbiera nasze dane i jak je wykorzystuje. Pytamy o to czy sprzedajemy prywatność za możliwość używania aplikacji ułatwiających nam życie i czy etyka nadąża z rozwojem technologii. Gośćmi podcastu są prof. Witold Rohm i dr Kamil Smolak z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki.

5 DEC 2022 · Czy zwierzęta czują tak jak ludzie? Jak odczytać i zrozumieć ich emocje? Czy możemy się tego nauczyć? Jedną z trudniejszych sytuacji dla psa albo kota jest ta, gdy opiekunowie zaspokajają ich potrzeby fizyczne, ale lekceważą emocjonalne. Z naszymi gośćmi rozmawiamy o dobrostanie i emocjach u zwierząt. Zdradzamy tajniki behawiorystyki i tłumaczymy, jak nawiązać dobre relacje z pupilem. Wyjaśniamy dlaczego zachowanie kota może być dla nas trudniejsze do odczytania niż zachowanie psa. Dlaczego koty załatwiają się poza kuwetą i po czym rozpoznać, że pies ma depresję? Czy możemy mówić, że kot jest złośliwy a pies zawsze inteligentny? Gośćmi podcastu są prof. Magdalena Zatoń-Dobrowolska z Katedry Genetyki UPWr i lek. wet. Martyna Woszczyło z Katedry Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich UPWr.

19 DEC 2022 · W Polsce ok. 60% osób cierpi na nadwagę i otyłość, w tym 7% to dzieci poniżej 5. roku życia. To co jemy i jak jemy ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i jakość życia. Sięgamy po rozmaite diety, ale to rozwiązania doraźne. Kluczem do właściwego odżywiania jest wybieranie odpowiednich produktów i długofalowa zmiana nawyków. Duży wpływ mają na to obecnie panujące mody i style żywieniowe, ale także choroby – celiakia, cukrzyca, zespół metaboliczny czy nietolerancja laktozy. W tym odcinku nasi naukowcy powiedzą nam czym się różni apetyt od głodu i jak skutecznie je zaspokoić, a nawet regulować. Zastanowimy się także nad działaniem diet i obalimy mity o uczuleniu na gluten czy laktozę. Opowiemy także o problemie otyłości w Polsce. Gośćmi podcastu są Michaela Godyla, doktorantka Szkoły Doktorskiej UPWr i dr Jacek Łyczko z Katedry Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

2 JAN 2023 · Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że każdego roku z jego powodu umiera ok. 7 mln ludzi na świecie. W Polsce to aż 50 tysięcy. Liczby te są trudne do oszacowania, bo smog nie zabija od razu. Jego wpływ na nasze zdrowie ujawnia się najczęściej dopiero po wielu latach, choć historia zna bardziej drastyczne przypadki. W grudniu 1952 roku Wielki Smog Londyński w kilka dni spowodował śmierć kilku tysięcy londyńczyków. W Polsce smog jest zjawiskiem powszechnym. Czujniki badające jakość powietrza na terenie naszego kraju co roku notują kolejne rekordy. Dlaczego tak się dzieje? Czy stare piece, palenie węglem i śmieciami to jedyne przyczyny? Statystyki są zatrważające, a stawką w tej grze jest nasze zdrowie. Czy pomogą nam maski antysmogowe i oczyszczacze powietrza ze specjalnymi filtrami? A może powinniśmy obserwować aplikacje monitorujące poziom zanieczyszczeń? Tylko 5% ludzi na świecie oddycha czystym powietrzem. Czy możliwy jest świat bez smogu? Gośćmi podcastu są prof. Joanna Kamińska z Katedry Zastosowań Matematyki oraz prof. Robert Kalbarczyk z Katedry Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

16 JAN 2023 · W 2020 roku Ziemia obracała się o wiele szybciej niż powinna. Przez zmiany klimatyczne, m.in. susze i topnienie lodowców, zmienia się także jej kształt i pole grawitacyjne. Pomiary satelitarne pozwalają nam zbadać te procesy – ich przyszłość, ale także historię. Gdzie jest środek ziemi i jaki jest jej kształt? Które filmy science-fiction są bliskie prawdy? W tym odcinku odpowiemy na te pytania razem z geodetami UPWr, którzy udoskonalają systemy nawigacyjne, poprawiają wysokości polskich szczytów górskich w atlasach i rozwiązują zagadkę Einsteina.Gośćmi podcastu są prof. Krzysztof Sośnica i dr Radosław Zajdel z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

30 JAN 2023 · Cywilizacja jest nierozerwalnie związana z wodą i dostępnością do rzek. W końcu jej kolebki znajdują się w dorzeczach Nilu czy Tygrysu i Eufratu. Jeszcze do niedawna na ten żywioł patrzono jak na coś, co trzeba ujarzmić. Dzisiaj coraz więcej jest jednak głosów o konieczności renaturyzacji, bo rzeki wysychają, a znajdujące się w nich ekosystemy giną.Katastrofa na Odrze pokazała nam, że o rzeki trzeba dbać. Są ważnym elementem zarówno naszego życia, znajdują się nad nimi plaże nadrzeczne, są podstawą żeglugi turystycznej, ale przede wszystkim są jednym z najistotniejszych elementów środowiska. W najnowszym odcinku podcastu prof. Monika Kowalska-Góralska i prof. Krzysztof Lejcuś mówią o rzekach i ich wpływie na człowieka i środowisko. Odpowiadają na pytania czy renaturyzacja jest możliwa, czym jest zjawisko „przyduchy”, jak wygląda system ochrony rzek, co robić w przypadku zauważenia skażenia rzeki? Przypominają nam też o tym, że choć rzeki są wspólnym dobrem i pełnią wiele funkcji, są trasami żeglugowymi, granicami państwa, to potrafią być też groźnym żywiołem, o czym dolnoślązacy przekonali się boleśnie w 1997 roku, podczas powodzi stulecia.