Settings
Light Theme
Dark Theme

Na jednym podwórku – Józef i Marianna Wróblewscy. Mirocice, gmina Nowa Słupia

Na jednym podwórku – Józef i Marianna Wróblewscy. Mirocice, gmina Nowa Słupia
May 15, 2020 · 17m 59s

Marianna i Józef Wróblewscy razem z dwójką nastoletnich dzieci mieszkali podczas wojny w Mirocicach w gminie Nowa Słupia. Na ich posesji znajdowały się dwie chałupy: nowa, w której mieszkali i...

show more
Marianna i Józef Wróblewscy razem z dwójką nastoletnich dzieci mieszkali podczas wojny w Mirocicach w gminie Nowa Słupia. Na ich posesji znajdowały się dwie chałupy: nowa, w której mieszkali i stara, jednoizbowa, która stała pusta. W nowym domu Wróblewscy nie mieszkali sami. Kwaterował u nich oficer niemiecki ze swoją obsługą. Dlatego, kiedy w połowie lipca 1944 roku do domu zapukała siostra Marianny, Helena Wrzosek z 3 Żydówkami, Marianna miała poważne obawy o bezpieczeństwo swojej rodziny.
Córka Wróblewskich, Marianna Grabowska, urodzona w 1931 roku wspomina: Ojciec taki był troszkę pochopny…jak biedę widział, czy jakieś nieszczęście, to pomagał. Przyjął te Żydówki. Jaka była awantura w domu z mamusią…ona musiała się zastanowić nad wszystkim i dopiero. A ciocia i tatuś, to jakby rodzeństwo było, tak pochopnie decydowali. To mamusia na ciocię też krzyczała: Coś ty zrobiła?! I co my mamy z tym wszystkim zrobić?! „Cicho matka siedź (bo matka na nią mówili), to tu może to nie wyjdzie, może to jakoś ujdzie…” – wspomina rodzinną sprzeczkę Marianna Grabowska. No i tak żeśmy przeżyli całą wojnę… z Żydami i Niemcami na jednym podwórku. – dodaje.
Wszystkie ukrywane Żydówki miały aryjskie dokumenty. Nastoletnia Janina Luidor, którą udało się uratować z warszawskiego getta nazywała się Janina Sadowska. Nauczycielka Sonia wisznia legitymowała się nazwiskiem Karolina Kurkowska, a jej nastoletnia córka Rina Wisznia była nazywana Teresą Kurkowską. Kobiety nie mogły przebywać dłużej w domu Heleny Wrzosek w Zielonce k. Warszawy, bo ktoś zaczął grozić, że doniesie na Polkę. Kiedy zapadła decyzja, że Żydówki mogą zostać w Mirocicach, Marianna Wróblewska powiedziała córce, że przyjechała dalsza ciocia. I poprosiła ją, żeby zamieszkała z gośćmi i kuzynką, córką Heleny Wrzosek w starej, opuszczonej chałupie. We 4 spałyśmy w poprzek na starym łóżku. To była ta ciocia i koniec. A przez myśl mi nie przeszło, że to mogą być Żydzi. Zresztą, to była tajemnica, że nikt nie wiedział, że to byli Żydzi, tylko że przyjechała do Wróblewskich rodzina z Warszawy ¬– opowiada Marianna Grabowska. Żyło się bardzo biednie. Żywili się głównie chlebem i ziemniakami z mlekiem. Sonia Wisznia była nauczycielką. Zaproponowała nastoletniej Marysi zorganizowanie klasy, w której uczyłaby wiejskie dzieci. Zgromadziło się niespełna 10 osób. Sonia spędzała z nimi czas ucząc ich głównie matematyki, geografii i polskiego. Uczyła także religii – dodaje Marianna Grabowska: że Pan Jezus się urodził, cierpiał, prześladowany był. Ale o swojej wierze nie…chyba że coś tam wtrącone było, ale to dyskretnie. Wymyślała też gry i zabawy. Była dla mnie jak druga matka, bardzo dobrze nas rozumiała – dodaje Marianna Grabowska.
Po jakimś czasie brat powiedział Mariannie, że kobiety, z którymi mieszka są Żydówkami. Zabronił jej mówić o tym komukolwiek, przestrzegając, że mogą za to zginąć.
Sonia Wisznia biegle posługiwała się językiem niemieckim. Dzięki temu w połowie sierpnia 1944 roku uratowała Mirocice od pacyfikacji po tym, jak w zasadzce zginęło tam kilku Niemców. W trakcie spędu tłumaczyła Niemcom, że za zasadzkę jest odpowiedzialny rosyjski desant, a nie Polacy i bierze na siebie pełną odpowiedzialność za te słowa. Niemcom w wyniku kilkudniowego dochodzenia nie udało się podważyć jej słów, dzięki czemu mieszkańcy Mirocic nie zostali rozstrzelani i spaleni.
Kiedy przechodził front i Niemcy się wycofywali, Sonia Wisznia uklęknęła na podwórku i modliła się do Boga. Marianna Grabowska mówi, że do dziś ma ten obraz przed oczami: Jakaż to musiała być radość…wyrwała się z pięści śmierci…
Za pomoc Janeczce, Soni i Rinie, Marianna i Józef Wróblewscy oraz Helena Wrzosek otrzymali w 2012 roku Medal Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.
show less
Information
Author Radio Kielce
Website -
Tags

Looks like you don't have any active episode

Browse Spreaker Catalogue to discover great new content

Current

Looks like you don't have any episodes in your queue

Browse Spreaker Catalogue to discover great new content

Next Up

Episode Cover Episode Cover

It's so quiet here...

Time to discover new episodes!

Discover
Your Library
Search